Đợi chờ - Chương 02
Đợi chờ
Chương 02
Ngày đăng 29-12-2015
Tổng cộng 17 hồi
Đánh giá 9.9/10 với 14160 lượt xem
Toàn thể Whitehall đồng thanh nói rằng không bao giờ có một sự việc bắt đầu như thế này. Các vị bộ trưởng liên quan đến sự việc bừng bừng nổi giận. Các ngài cử một ủy ban điều tra tối mật để khám phá sự sai lầm sơ khởi, thu thập các lời khai, tìm ra tên những người liên hệ, bất kể người đó là ai, buộc tội, làm rõ những vùng bóng tối, ngăn chặn mọi sự tái phạm. Các ngài cử tôi làm chủ tịch ủy ban điều tra và trình lên các ngài một bản báo cáo. Những kết luận của ủy ban điều tra ấy sẽ được giữ bí mật.
Theo ngôn ngữ ít trau chuốt của Ned và các đồng sự của anh ta: “Tất cả bắt đầu bởi một sự ngu đần không thể tưởng tượng vào một ngày Chủ nhật đẹp trời, khoảng giữa 17 và 20 giờ rưỡi, một tên Nicholas P.Landau nào đó, một công dân và là người đóng thuế sòng phẳng, không có vết tích trong phiếu lý lịch tư pháp, mặc dù là gốc người Ba Lan, đến cửa bốn Bộ trong Whitehall - không ít hơn bốn Bộ - và năn nỉ nhân viên bảo vệ cho hắn ta được tiếp xúc khẩn cấp với một sĩ quan tình báo Anh quốc. Hắn ta bị nhạo báng, chê cười, bị đẩy ra ngoài, thậm chí bị ngược đãi. Hai nhân viên bảo vệ của Bộ Quốc Phòng còn dùng cả vũ lực, chộp cổ áo véttông của hắn ta để tống ra ngoài, như lời của Landau đã khẳng định, nhưng theo lời khai của hai nhân viên bảo vệ trình bày với ủy ban điều tra thì họ đã giúp Landau tìm lối đi ra.”
Ủy ban hỏi:
- Nhưng vì sao các người lại đối xử với ông ấy như thế?
- Thưa quý vị, vì ông Landau từ chối không cho chúng tôi khám xét cái cặp da của ông ta xem trong có những gì. Đúng là ông ta có đề nghị giao cái cặp ấy cho chúng tôi giữ, với điều kiện là ông ta vẫn giữ chìa khóa. Nhưng như thế là trái với qui định. Và cũng quả thật ông ta có lắc lắc cái cặp trước mặt chúng tôi, đã bóp bóp nó, đã liệng nó lên cao và giật lại, rõ ràng là để chứng tỏ với chúng tôi là no không đựng vật gì nguy hiểm. Nhưng như thế cũng không đúng theo quy định. Và khi chúng tôi muốn ông ta giao cái cặp da ấy cho chúng tôi, ông ta đã kháng cự và bắt đầu la hét với giọng của người nước ngoài, làm huyên náo.
- Nhưng ông ta hét lên những gì? Ủy ban hỏi, bất bình với ý nghĩ là người ta lại có thể to tiếng lại Whitehall.
- Dạ, thưa quý vị trong ủy ban, ông ta la lối om sòm. Chúng tôi chỉ có thể hiểu được rằng ông ta bảo cái cặp da của ông ta đựng những tài liệu tối mật do một phụ nữ người Nga trao cho ông ta ở Matxcơva.
Ngay cả tại bộ ngoại giao, chỉ sau khi hết lời van nài, Landau mới tiếp xúc được với ngài Palmer Wellow.
Nếu Landau đã không dùng một chiến thuật mới, chắc chắn bao nhiêu lời lẽ của anh ta cũng vô ích. Nhưng lần này anh ta mở cặp da ra và để lên bàn để cho nhân viên bảo vệ trực nhật khám xét. Sau khi kiểm tra thấy màu nâu, người bảo vệ nói:
- Hãy trở lại vào ngày thứ Hai, khoảng giữa 10h và 17h.
Nói xong, người bảo vệ lui vào trong bót gác chỉ sáng mờ mờ.
Hàng rào cản hé mở. Landau liếc mắt nhìn quanh người bảo vệ, rồi đột ngột, anh ta chộp cái cặp da, vượt rào cản, co giò chạy băng qua cái sân vuông như một con sơn dương, và leo lên như bay các bậc cấp dẫn đến tiền sảnh uy nghi. Lần này anh ta gặp may mắn. Palmer Wellow thuộc cánh trung dung ở bộ Ngoại giao. Và chính hôm nay lại là phiên trực của ông. Ông bước xuống tầng cấp khi trông thấy Landau mặt đỏ rần, thở dốc, hai bên anh ta có hai cảnh binh oai vệ sẵn sàng đối phó nếu cần.
- Lạy Chúa! Ông đã tự đặt mình vào một tình thế rắc rối đấy, ông có biết không? Tôi là Wellow. Tôi là Thứ trưởng trực ở đây, ông vừa nói vừa đưa tay về phía Landau. - Tôi không muốn gặp một Thứ trưởng - Landau nói. - Tôi muốn gặp một sĩ quan cao cấp, chứ không muốn gặp ai khác.
- Nhưng Thứ trưởng cũng là một cấp khác cao - Palmer khẳng định với một giọng khiêm tốn - Xin ông đừng hiểu lầm danh từ.
Ủy ban điều tra chúng tôi phải thừa nhận rằng cho đến lúc này, tiết mục nhỏ của Palmer Wellow không chê được một chút nào. Ông ấy biết tỏ ra hài hước để đạt được hiệu quả, và không phạm một sơ suất nào. Ông dẫn Landau vào trong một phòng thẩm vấn, mời anh ta ngồi, và đối xử với anh ta một cách ân cần, bảo người tùy phái mời anh ta một tách nước trà đường và một cái bánh bích quy để giúp anh ta bình tĩnh trở lại. Dùng một cây bút máy đắt tiền do một người thân tặng, ông ghi tên và địa chỉ của Landau, cũng như của các hãng nơi anh ta đã làm việc, số giấy thông hành, năm và nơi sinh của anh ta: 1930, Varsovie. Ông giải thích là ông không biết gì về các vấn đề của cơ quan tình báo, nhưng cam kết sẽ giao các tài liệu của Landau cho “các nhà chức trách có thẩm quyền” và chắc chắn họ sẽ dành cho các tài liệu ấy sự chú ý đặc biệt. Và theo thỉnh cầu của Landau, ông viết một biên nhận trên một tờ giấy mỏng màu xanh của bộ Ngoại giao, ký tên và lệnh cho người tùy phái đi đóng dấu, ghi ngày giờ. Ông nói thêm, nếu các nhà chức trách cần những thông tin đầy đủ hơn, chắc chắn người ta sẽ liên lạc với anh, có thể đơn giản là bằng điện thoại.
Đến lúc ấy, Landau mới quyết định trao phong bì màu nâu và ba quyển sổ tay cho ông Thứ trưởng. Anh ta đau nhói trong tim khi nhìn bàn tay ông Palmer cầm các tài liệu ấy một cách thờ ơ.
Nhìn thấy cái tên ghi trên phong bì, Palmer hỏi:
- Vì sao ông không giao trực tiếp cho ông Scott Blair?
- Đó là những gì tôi đã cố làm, nhưng không làm được. Tôi đã có trình bày với ông Thứ trưởng rồi mà. Tôi đã gọi điện thoại khắp nơi, tôi đã gọi ba mươi sáu lần. Ông ta không có ở nhà, không có ở sở làm việc, không có ở câu lạc bộ, không có ở đâu cả - Landau phát cáu, quên cả văn phạm - Tôi gọi cả ở phi cảng. Vẫn biết, thứ Bảy khó gặp lắm.
- Hôm nay là Chủ Nhật, - Palmer cải chính và mỉm cười khoan dung.
- Thế thì hôm qua là thứ Bảy, không phải hay sao? Tôi gọi đến những người quen biết ông ta. Tôi tra niên giám điện thoại. Tìm thấy số điện thoại của một người tên là Archie Parr. Tôi gọi: “Archie, làm ơn cho tôi biết Barley hiện ở đâu? Tôi cần gọi điện thoại cho ông ta. Rất khẩn cấp”. Archie trả lời: “Ông ta đã trốn đi đâu biệt tích từ mấy tuần nay rồi. Niki, anh không biết là ông ta thường tạm lánh đi đâu đó một ít lâu như thế sao?”. Gọi đâu cũng không có kết quả. Tôi đâm ra nghĩ, hay là ông ta là một…
- Là một gì? - Palmer băn khoăn hỏi.
- Như Archie Parr đã nói đó. Scott Blair đã biến mất, phải không nào? Ông ta đã làm điều đó. Chắc chắn ông ta có những lý do để biến mất, những lý do mà ông Thứ trưởng không biết, vì ông không xem là mình phải biết. Có thể có những mạng người đang lâm nguy… và không phải chỉ có mạng của Scott Blair! Những tài liệu này là tối khẩn theo như thiếu phụ kia đã nói. Và tối mật. Thế thì ông hãy chuyển ngay các tài liệu này cho cơ quan tình báo, tôi van ông đấy, ông Thứ trưởng.
Tối hôm ấy, chẳng có bao nhiêu biến cố trên thế giới, ngoại trừ một cuộc khủng hoảng thuộc loại chán ngắt ở vùng Vịnh và một vụ xì căng đan tài chính ở Washington. Palmer đến dự một dạ hội tại Montpelier Square, do các cựu sinh viên đại học Cambridge đồng khóa với ông tổ chức. Họ là những người còn độc thân vui nhộn như ông.
Đêm đã khuya, khi chơi vài khúc nhạc của Chopin, vì liên tưởng, Palmer sực nhớ lại Landau. Ông ta bèn hỏi:
- Này các bạn, có ai trong các bạn biết một người tên là Scott Blair không? Không ai nhớ Scott Blair ở Cambridge sao?
- Ờ, tớ nhớ ra rồi - một người bạn trả lời, - Vài năm trước chúng tớ ở Trinity College. Anh ta muốn sống bằng nghề chơi kèn saxo. Nhưng ông già của anh ta phản đối. Đúng, đúng, Barley Blair… Luôn luôn say sưa từ sáng sớm.
Wellow hỏi:
- Có phải là một tên gián điệp ghê gớm không?
- Người cha ấy à? Ông ta chết rồi.
- Đồ ngốc! Tớ hỏi về người con, Barley ấy?
- Tớ không biết Barley có phải là một tay gián điệp ghê gớm hay không - anh bạn học của Palmer từ hồi còn học ở Trinity College nói. - Nhưng tớ biết hắn là một kẻ không thành đạt vì thiếu tài năng và may mắn.
Palmer, mà bây giờ tính hiếu kỳ được kích thích, trở về căn hộ rộng thênh thang của mình tại Bộ Ngoại giao, lấy lại các quyển sổ tay và phong bì của Landau mà ông đã giao cho người tùy phái giữ. Kể từ lúc đó, cách hành động của Palmer thật đáng chê trách; hay theo lời lẽ sống sượng của Ned và các đồng nghiệp của anh ta, trong bất cứ một nước văn minh nào, P.Wellow cũng đáng bị cột hai ngón tay cái lại với nhau và treo lên một trong các nhà cao hơn hết của thành phố để ông ta suy ngẫm về các hành vi sai trái của ông ta.
Thực tế suốt hai đêm và một ngày rưỡi, Palmer giải trí bằng cách đọc các quyển sổ tay mà ông ta thấy nội dung rất vui. Ông ta không mở cái phong bì màu nêu - trên đó Landau đã viết: “Tối mật. Người nhận: Ông Scott Blair, hay một vị chỉ huy cao cấp của cơ quan tình báo” - vì Palmer cũng như Landau, thuộc loại người cho việc đọc thư riêng của người khác là bất lịch sự. Nhưng quyển sổ tay thứ nhất biểu lộ một sự khinh khi đối với các nhà chính trị và quân sự, đầy dẫy những trích dẫn và những câu châm ngôn, ngạn ngữ phi lý đã mê hoặc ông ta.
Ông ta không thể nắm bắt được sự khẩn cấp của tình thế và trách nhiệm của ông ta. Ông ta là một nhà ngoại giao, chứ không phải là một “Người bạn” như người ta gọi các điệp viên. Theo Palmer, các “Người bạn” là một loại người hoàn toàn không có động lực trí thức. Nói thật, ông ta phàn nàn rằng chế độ cao quý của Bộ Ngoại giao mà ông ta là thành phần, càng lúc càng làm bình phong che chở của các “Người bạn”. Quả thật, Palmer là một người học rộng. Ông ta đã học tiếng Ả rập, đậu hạng ưu về lịch sử hiện đại, học tiếng Nga và tiếng Phạn, nhưng rất kém về môn toán, điều đó giải thích vì sao ông ta đã bỏ những trang nhạt nhẽo về các công thức đại số, các phương trình và các biểu đồ là phần cốt yếu của hai quyển sổ tay khác. Điều đó cũng giải thích vì sao Palmer quyết định không đếm xỉa gì đến Điều lệnh liên quan đến những người tự rời bỏ hàng ngũ và sự cung cấp những tin tức tình báo theo yêu cầu hay tự nguyện, và Palmer đã hành động theo ý thích của mình.
Giữ lại các tài liệu ấy để đọc từ tối Chủ nhật cho đến sáng thứ Ba, Palmer mới nghĩ rằng đã đến lúc phải nói chuyện với một bạn đồng nghiệp nào đó về các tài liệu quý giá mà ông đã thủ đắc. Thế là Palmer đã nói với một bạn đồng nghiệp ở bộ phân nghiên cứu:
- Này Tig, nhất thiết anh phải đọc các tài liệu này - Trong tất cả các lĩnh vực, ông ta đều có đưa ra những tương quan theo lối suy nghĩ hoàn toàn lệch lạc.
- Nhưng làm sao anh biết đó là một người đàn ông, Palms?
Người bạn đồng nghiệp của Palmer đọc quyển thứ nhất, quyển thứ hai, ngồi xuống và nghiên cứu rất lâu quyển thứ ba. Rồi trở lại quyển thứ hai để nghiên cứu các biểu đồ. Lúc đó, với kinh nghiệm nghề nghiệp, ông ta biết mình đang đứng trước một tình thế rất nghiêm trọng. Ông ta nói:
- Này Palms, ở vào địa vị của anh, tôi sẽ chuyển tất cả cho họ ngay lập tức.
Nhưng sau khi suy nghĩ, ông ta đã đích thân gọi điện thoại cho Ned theo đường dây trực tiếp và yêu cầu Ned đợi mình.
Hai ngày sau, hiệu lệnh sửa soạn cuộc chiến được ban ra. Bốn giờ sáng thứ Tư, đèn còn sáng ở tầng chót một ngôi nhà nhỏ bằng gạch ở khu phố Victoria, chi nhánh do Ned chọn, ở đó vừa chấm dứt trong sự kinh hoàng tập thể, cuộc họp đầu tiên của toán đặc nhiệm đảm trách chiến dịch, sau này được mệnh danh là “Chim Xanh”. Năm giờ sau đó, trong hai cuộc họp khác tại tổng hành dinh của cơ quan Tình báo ở một cái tháp mới trên Embankment, Ned lại ngồi sau bàn giấy của mình, bao quanh bởi những chồng hồ sơ dày cộm, giống như những chướng ngại vật.
Ned nói với Brock, viên phụ tá tóc hoe của ông ta:
- Có thể Trời cũng không xâm nhập được, nhưng cách ông ta chọn các Joes của mình còn khó xâm nhập hơn!
Trong ẩn ngữ của nghề nghiệp, một Joe là một nguồn cung cấp thông tin, theo tiếng thông thường: Một điệp viên. Khi nói đến Joe, phải chăngd ám chỉ Landau? hay Katia? hay tác giả vô danh của các quyển sổ tay? Hay ông ta đã chỉ đích danh nhân vật còn trong bóng tối lờ mờ: nhà quý phái - điệp viên lớn của nước Anh là Bartholomew Scott Blair? Brock không biết điều đó và cũng không cần phải biết. Một tuần trôi qua trước khi Ned quyết định - không phải không có những sự thận trọng thường lệ - mời “ông già Palfrey đến cộng tác”. Đã từ lâu lắm rồi, tôi luôn luôn là cái “ông già Palfrey ” ấy.
- “Ông già Palfrey” ở đâu rồi? Hãy đi mời cái ông cử nhân luật ấy đến đây. Việc kia thuộc phần của Palfrey.
Vài hàng đủ để tôi tự giới thiệu. Không cần phải mất nhiều thì giờ. Tôi tên là Horatio Benedict de Palfrey. Nhưng trong cơ quan, người ta gọi tôi với cái ẩn danh Harry. Cố vấn pháp luật tại cơ quan tình báo.
°
Niki Landau được gọi đứng dưới lá cờ Anh quốc đúng bốn mươi tám tiếng đồng hồ sau khi các quyển sổ tay đáp xuống trên bàn giấy của Ned. Kể từ khi gặp bao nhiêu khó khăn vất vả ở Whitehall, Landau sinh bệnh vì tức giận và nhục nhã. Anh ta đã không đi làm việc trở lại và bỏ bê căn họ nhỏ của mình ở Golder Green, mà thường lệ anh ta chăm sóc dọn dẹp, yêu dấu như con người mình. Ngay cả Lydia cũng không thể kéo anh ta ra khỏi sự ưu sầu. Tôi đã vội vã xin phép Bộ Nội vụ được nghe lén đường dây điện thoại của anh ta. Và khi Lydia điện cho anh ta, chúng tôi nghe Landau trả lời từ chối không tiếp cô ta. Và khi cô ta xuất hiện nơi cửa nhà anh, các nhân viên tình báo của chúng tôi báo cáo rằng anh ta chỉ để Lydia vào nhà đủ thời gian để uống một tách trà, rồi tiễn cô ta ra ngay.
Các mật báo viên nghe Lydia buồn bã nói:
- Em không biết em đã làm điều gì sai trái, nhưng em xin lỗi anh.
Lydia vừa ra đến ngoài đường thì Ned gọi điện cho Landau:
- Alô, Niki Landau? - Giọng của Ned rất nghiêm nghị.
- Ông muốn gì? - Landau vặn lại.
- Tôi là Ned đây. Chúng ta có một người bạn chung, tôi tin như thế. Không cần phải nêu tên. Ông đã có nhã ý để lại bức thư cho ông ấy hôm kia. Sự việc không được rõ ràng, tôi phải thú thật điều đó. Còn có cả một gói đồ nữa.
Giọng nói của Ned hấp dẫn Landau ngay lập tức. Một giọng nói quả quyết, đầy uy quyền. Giọng nói của một quý ngài đàng hoàng, Harry ạ, chứ không phải một kẻ vô liêm sỉ.
- Vâng, đúng như thế - Landau bắt đầu.
Nhưng Ned đã nói chặn lại:
- Không cần đi vào chi tiết bằng điện thoại. Nhưng chúng ta cần gặp nhau để nói chuyện nhiều, và tôi thiết tưởng tôi phải cám ơn ông, càng sớm càng tốt. Khi nào ông rảnh?
- Khi nào ông muốn cũng được. - Landau đáp.
- Không bao giờ được để đến ngày mai… Bây giờ, ông có bằng lòng không?
- Ned, ý kiến của ông rất hay!
- Tôi cho xe đến đón ông ngay lập tức. Ông hãy ở nhà và đợi tiếng còi. Sẽ là một chiếc Rover màu xanh lục, biển số B. Tài xế tên là Sam. Nếu ông có chút nghi ngờ nào, hãy bảo anh ta xuất trình chứng minh thư. Và nếu như thế vẫn chưa đủ, thì hãy gọi số điện thoại ghê trên chứng minh thư ấy được chưa?
- Người bạn chung của chúng ta mạnh giỏi chứ? - Landau hỏi, nhưng Ned đã cúp máy.
Hai phút sau tiếng còi vang lên. Sự thật thì chiếc xe đã đợi nơi góc đường, Landau nghĩ trong lúc bước xuống cầu thang như đang đi trong một giấc mộng. Được rồi, ta đang ở trong tay những người nhà nghề, Landau thầm nghĩ. Anh ta được đưa đến một ngôi nhà nằm trong một ốc đảo vừa mới được sửa sang lại tại khu phố sang trọng Belgravia. Vào lúc hoàng hôn trắng lấp lánh như mời gọi Landau. Lâu đài của những quyền lực bí mật cai trị sự tồn tại của chúng ta. Ở cửa, một tấm bảng đồng láng bóng, đề chữ: “Cơ quan liên lạc với người nước ngoài”. Khi Landau bước chân lên các bậc cấp và bước vào nhà, một người mặc đồng phục liền đóng cửa lại. Landau thấy một người đàn ông bước tới để đón tiếp mình. Ông ta người dong dỏng cao, độ bốn mươi tuổi, nghiêm nghị và khỏe mạnh. Landau đánh giá cao cái bắt tay nhã nhặn nhưng cứng rắn, như cái bắt tay của một sĩ quan hải quân.
- Tuyệt vời, Niki! Mời vào.
Một giọng nói khả ái không phải khi nào cũng đi đôi với một khuôn mặt khả ái, nhưng Ned có cả hai cái đó. Đi theo ông ta đến cài bàn giấy hình bầu dục, Landau có cảm giác rằng con người này luôn luôn sẽ đứng về phía mình. Landau nhận thấy nhiều chi tiết nơi Ned làm cho anh ta có cảm tình ngay lập tức: cái vẻ duyên dáng và tế nhị, sự quả quyết bình tĩnh của một cấp chỉ huy. Anh cũng khám phá ra Ned biết nói nhiều thứ tiếng như chính anh. Nếu anh nêu ra một từ hay một từ ngữ bằng tiếng Nga, thì Ned lập tức tán thưởng bằng một nụ cười và đáp lại cũng bằng thứ tiếng ấy. Đó là một người thuộc phe chúng ta, Harry ạ. Nếu chúng ta biết được một điều bí mật nào, chúng ta phải thổ lộ với ông ấy, chứ không phải với cái tên hèn hạ kia ở Bộ Ngoại giao.
Cho đến khi Landau bắt đầu nói, anh ta không nhận thức được anh cần tin cậy vào Ned đến mức nào. Hễ anh ta mở miệng ra, không còn gì có thể ngăn chặn anh ta lại nữa. Anh ta nghe chính chuyện của mình với sự ngạc nhiên, vì anh ta thuật lại chuyện Katia, các quyển sổ tay, vì sao anh ta đã giấu các tài liệu này, và anh đã giấu nó như thế nào. Anh cũng nói về cuộc đời của mình, về nỗi khó chịu do gốc gác Slave của mình gây nên, nói về lòng yêu nước Nga của mình và tình cảm của mình bị xâu xé giữa hai nền văn hóa. Tuy nhiên Ned không thúc đẩy, cũng không ngăn cản Landau. Ông ta là một thính giả bẩm sinh, biết im lặng lắng nghe. Ông ta chỉ ghi một cách rất tế nhị vài điều vào những tờ phiếu nhỏ, và chỉ ngắt lời Landau một cách hiếm hoi, để làm sáng tỏ một điểm chi tiết - thí dụ như lúc ở phi cảng Cheremetievo, khi Landau đi qua các ghisê mà không bị kiểm soát gì cả.
- Có phải tất cả những người trong đoàn của ông, ai cũng đi qua các ghisê một cách dễ dãi như ông không?
- Tất cả. Chỉ một cái hất đầu ra hiệu, và tất cả chúng tôi đều đi qua một cách tuyệt đối dễ dàng.
- Ông không cảm thấy một mình ông được biệt đãi sao?
- Về phương diện nào?
- Ông không có ấn tượng rằng sự đối xử ấy chỉ áp dụng cho một mình ông sao? Một lối đối xử đặc ân.
- Hoàn toàn không có. Họ đã lùa chúng tôi đi ngang qua như một đàn cừu, tôi muốn nói như một bầy cừu… Họ trả hộ chiếu lại cho chúng tôi và không đòi hỏi gì thêm nữa.
- Ông có để ý đến các đoàn người khác mà họ cũng cho đi qua mau như thế không?
- Người Nga có vẻ rất thoải mái. Có lẽ vì hôm đó là thứ Bảy, lại là mùa hè, hay có thể là vì có chính sách glasnost. Thỉnh thoảng họ có kéo vài hành khách đứng riêng ra, lục soát và để cho các hành khách khác đi qua. Thú thật tôi đã cảm thấy kỳ cục. Nếu tôi biết trước như thế này, thì tôi đã không nhọc công sắp đặt tất cả mọi sự đề phòng ấy.
- Ông không kỳ cục đâu. Ông đã hành động một cách tuyệt diệu. - Ned nói và ghi vài hàng vào phiếu, rồi hỏi thêm:
- Ở trong máy bay, ai ngồi hai bên ông, ông có nhớ không?
- Spilkey Morgan.
- Còn phía bên kia?
- Không ai cả. Tôi ngồi kế bên cửa sổ.
- Ông có nhớ số ghế ông ngồi không?
Landau nói ngay số ghế. Anh ta có thói quen lấy số ghế như nhau trong mỗi lần đi máy bay, nếu có thể được.
- Ông có nói chuyện với người ngồi bên cạnh không?
- Có. Nói rất nhiều.
- Về vấn đề gì?
- Ôi chao! Nhất là về vấn đề đàn bà. Đêm hôm trước, Spilkey xách hành lý đến Notting Hill ngủ với hai gái ăn sương - Ned mỉm cười thích thú.
- Ông có nói chuyện về các quyển sổ tay với Spilkey không? Vì lúc đó ông đã cảm thấy nhẹ nhõm rồi. Niki,… trong tình huống ấy… ông thổ lộ… đó là một điều tự nhiên.
- Ned. Điều đó không hề thoáng qua trong đầu óc của tôi. Tôi đã không tin cậy bất cứ ai. Tôi đã không thổ lộ và sẽ không bao giờ thổ lộ với bất cứ ai. Tôi tin cậy ông, bởi vì người bạn chung của chúng ta đã biến mất và vì ông là một nhà chức trách có thẩm quyền về việc này.
- Còn Lydia?
Sự đụng chạm đến danh dự của Landau làm cho anh ta tạm thời không còn khâm phục Ned nữa, và đồng thời cũng ngạc nhiên thấy Ned biết rất rõ đời tư của anh đến thế nào.
- Ned, những người đàn bà mà tôi có quan hệ, biết vài điều nhỏ nhặt về tôi, chuyện đó đúng, và chắc chắn họ tin rằng họ biết được nhiều hơn. Nhưng tôi không bao giờ cho họ biết được những điều bí mật của tôi.
Ned tiếp tục ghi chép. Và một cách nào đó, những cử động chính xác của cây bút máy của ông ta, cộng thêm sự khôn khéo của Ned sợ rằng Landau có thể phạm một sơ hở nào đó, càng khuyến khích Landau tỏ ra tò mò muốn tìm hiểu Ned nhiều hơn. Anh ta đã để ý thấy vẻ mặt điềm đạm và quả quyết của Ned có vẻ khựng lại khi anh ta nêu lên cái tên Barley.
- Quả thật Barley mạnh khỏe chứ, ông Ned? Chẳng có điều gì xảy đến với ông ta chứ?
Ned có vẻ như không nghe, và cầm lên một phiếu mới để ghi chép.
Landau hỏi tiếp:
- Tôi tin rằng Barley đã cầu cứu với Sứ quán, phải không? Một người nhà nghề như ông ta, không bao giờ nên chơi cờ giữa công chúng, nêu ông muốn biết ý kiến của tôi. Chính điều đó đã tố cáo ông ta.
Chỉ đến lúc ấy Ned mới ngẩng mặt lên hỏi các giấy má của ông ta, và Landau thấy vẻ mặt lạnh lùng của ông ta còn dễ sợ hơn cả những lời ông ta nói:
- Niki, ở đây không bao giờ người ta nêu đích danh ai. Ngay giữa chúng ta với nhau cũng thế. Lẽ tất nhiên ông không có lỗi, vì ông không biết điều đó. Nhưng đừng vi phạm nguyên tắc ấy lần nữa.
Rồi, chắc thấy hiệu quả gây nên bởi thái độ của mình, Ned đứng lên, đi lấy một chai rượu nho trắng Tây Ban Nha để trên một cái bàn gỗ nhỏ, rót hai ly đầy và đưa mời Landau một ly. Ông ta nói:
- Vâng, ông ấy vẫn mạnh khỏe.
Hai người lặng lẽ nâng cốc chúc sức khỏe người bạn chung, còn cái tên Barley thì Landau đã mười lần thề thầm trong lòng rằng sẽ không bao giờ nói ra nữa.
Ned tuyên bố:
- Chúng tôi không muốn ông tới Gdansk tuần sau. Chúng tôi đã cho lấy một giấy chứng nhận của bác sĩ, và lẽ tất nhiên chúng tôi sẽ tặng ông một số tiền bồi thường. Ông bị bệnh. Có thể bị ung thư. Từ nay ông sẽ không đi làm việc, đồng ý chứ?
- Tùy ý ông - Landau đáp.
Trước khi ra về, lẽ tất nhiên Landau phải ký tên vào một tờ cam kết theo đúng bản Điều lệ về sự giữ bí mật. Đó là một văn bản lời văn cầu kỳ với những danh từ pháp lý, cốt để gây ấn tượng với người ký tên vào tờ cam kết.
Sau đó Ned ngắt các micrô và camêra viđeô giấu kín mà tầng lầu thứ mười hai đã đòi hỏi. Cho đến lúc này, Ned đã hành động một mình, đó là đặc quyền của ông với tư cách là chỉ huy. Những người có nhiệm vụ tiếp xúc với các người khác, trước hết là với những người hoạt động đơn lẻ. Ngay cả ông già Palfrey kia, Ned cũng chưa gọi đến. Chưa…
Nếu Landau đã cảm thấy bị bỏ rơi cho đến chiều hôm ấy, thì nay anh ta đã được chiếu cố suốt thời gian còn lại của tuần lễ. Ned gọi điện cho anh ta vào sáng hôm sau, để yêu cầu anh ta - với lời lẽ nhã nhặn quen thuộc - đến một địa chỉ ở Pimlico, mà khi đến, anh ta mới biết đó là ngôi nhà thời năm 1930 với những cửa sổ hình vòng cung, sườn sắt sơn xanh và một tiền sảnh giống như của một rạp xinê. Với sự hiện diện của hai người đàn ông mà Ned không giới thiệu với Landau, ông ta yêu cầu anh thuật lại chuyện của anh, rồi sau đó giao anh cho hai người đàn ông ấy hỏi cung.
Người đầu tiên hỏi Landau là một người có đôi mắt sáng ngời và hai má hồng đào như má của con nít, vẻ mặt dễ xúc động, và giọng nói có âm điệu như hát. Ông ta mặc áo vét tông bằng vải xanh, hài hòa với màu tóc vàng nâu của ông ta.
Ông ta bắt đầu hỏi:
- Ông có nói cô ta mặc một cái áo màu xanh, có đúng như thế không? Nhân tiện tôi xin tự giới thiệu tôi tên là Walter - Ông ta nói thêm.
- Dạ thưa ông, đúng như thế.
- Ông có chắc không?
- Dạ thưa ông, tuyệt đối chắc. Cô ta cầm một cái túi lưới màu ma-rông. Thông thường các cái túi đựng đồ mua sắm hàng ngày ấy bằng lưới, nhưng cái của cô ta lại bằng chất dẻo. Lúc đó tôi đã tự nhủ: “Thôi đi, Niki, không phải lúc. Nhưng nếu sau này, biết đâu, mày muốn thử thời vận với cô ta, thì mày phải mang từ Luân Đôn đến đây, tặng cô ta một cái xắc tay thật đẹp, màu xanh, hợp với cái áo dài của cô ta”. Đó là lý do vì sao tôi nhớ rõ màu áo của cô ta.
Ngay cả bây giờ, khi tôi cho chiếu lại các cuốn băng, tôi thấy thật kỳ cục, Landau một điều “thưa ông” hai điều “thưa ông” với Walter, trong khi anh ta luôn luôn gọi Ned bằng tên. Nhưng đó không phải là một dấu hiệu kính trọng đối với Walter, mà đó chỉ là một dấu hiệu khó chịu mà Walter đã gây nên cho anh ta. Sau hết, Landau là một con người thích đàn bà, mà Walter thì trái lại.
- Và tóc đen, có đúng như thế không?
- Dạ thưa ông, đúng như thế. Đen bóng. Gần như màu cánh quạ. Tôi chắc như vậy.
- Tóc nhuộm?
- Nếu là tóc nhuộm thì tôi đã có thể nhận ra.
- Ông có nói cô ta là người ở Leningrad. Vì sao ông biết?
- Thưa ông, dáng điệu, phong thái của cô ta khiến tôi nhận ra gốc gác của cô ta. Lúc đó tôi có trước mắt tôi một phụ nữ người Nga từ Rome đến, nếu so sánh thì tôi so sánh như vậy. Tôi đã thấy cô ta như thế đó. Và tôi nhủ thầm: Saint Pétersbourg.
- Ông không nhận thấy cô ta là một người gốc Arménie? Géorgie? hay Do Thái sao?
Landau ngẫm nghĩ đến sự gợi ý sau cùng, nhưng rồi cũng bác bỏ một cách nhanh chóng.
- Chính tôi đây là người Do Thái. Tôi không dám tự phụ rằng chỉ một người Do Thái mới nhận ra được một người Do Thái khác, nhưng lúc đó tôi đã không cảm thấy có âm hưởng nào dội lại nơi tôi như vậy.
Sự im lặng tiếp theo sau đó, có lẽ đượm sự khó chịu, cho nên Landau nói tiếp:
- Nói cho đúng, tôi thiết tưởng tự coi mình trước hết là người Do Thái, điều đó đã lỗi thời. Nếu ai còn giữ thái độ ấy, tôi chúc họ được may mắn. Nhưng về phần tôi, trước hết tôi là người Anh, tiếp theo là người Ba Lan, và tất cả còn lại đến sau cùng. Có những người khác chọn thứ tự ngược lại, nhưng đó là vấn đề của họ.
- Ông nói hay tuyệt, chỉ gói ghém trong một ít từ - Walter tán thưởng một cách nhiệt tình. - Và ông nói cô ta nói thạo tiếng Anh?
- Thưa ông, còn hơn thế nữa. Không những nói thạo, mà còn nói rất đúng.
- Nói tiếng Anh như một cô giáo, phải không?
- Đó là ấn tượng mà tôi đã có lúc ấy. Không phải của một cô giáo, mà là của một giáo sư đại học.
- Cô ta không thể chỉ là một người phiên dịch sao?
- Thưa ông, những người phiên dịch giỏi, biết tự làm lu mờ mình. Ít ra đó là ý kiến của tôi. Còn thiếu phụ này biểu lộ cá tính của mình khi nói.
- Đó là một câu trả lời rất đúng - Walter thừa nhận. - Và cô ta có đeo một chiếc nhẫn kết hôn?
- Thưa ông, đúng như thế. Một chiếc nhẫn đính hôn và một chiếc nhẫn kết hôn. Luôn luôn đó là những gì tôi dò xem trước tiên, sau khi nhìn phớt qua toàn bộ con người. Và ở Nga phải biết nhìn ở đâu, vì không phải như ở nước Anh, nhẫn kết hôn đeo ở tay phải. Đàn bà Nga độc thân, quả thật là một tai họa thực sự, vả lại ly dị là điều thường xảy ra. Về phần tôi, họ chỉ bắt đầu làm cho tôi để ý khi nào có một người chồng vững vàng và có hai hay ba đứa con nhỏ, buộc họ tối phải về nhà.
- Ông đã nói rằng cô ta đã có con. Chắc không?
- Thưa ông, chắc.
- Nào, nào, vô lý - Walter kêu lên một cách hài hước. - Theo chỗ tôi biết, ông không phải là một thầy bói!
- Tôi thấy điều đó ở mông của cô ta. Dạ, chính ở cặp mông. Vẻ đứng đắn trong dáng điệu của cô ta, ngay cả khi cô ta sợ sệt. Cô ta không phải là một phụ nữ yểu điệu, và cũng không phải là một gái giang hồ. Đơn giản, cô ta là một bà mẹ.
- Tầm cao của cô ta? Ông có thể cho chúng tôi biết tầm cao của cô ta không? Hãy so sánh với tầm cao của ông. Đứng một bên cô ta, ông ngước mắt lên hay ông nhìn xuống?
- Tầm cao trên trung bình, tôi đã nói điều đó với ông rồi mà!
- Thế là cao hơn ông, phải không?
- Dạ, đúng thế.
- Một mét bảy mươi? Một mét bảy mươi ba?
- Gần một mét bảy mươi ba.
- Và tuổi của cô ta? Lần đầu ông đã do dự.
- Nếu cô ta hơn ba mươi lăm tuổi, trông cô ta, không ai có thể biết được. Nước da mịn màng, hình dáng xinh đẹp, nói tóm lại là một người đàn bà đẹp đang độ phát triển hoàn toàn, nhất là về phương diện tinh thần.
- Quả thật ông có tài xét đoán rất cao. Suy cho cùng, ông đã xét đoán theo phương pháp khoa học, phải không?
- Ồ, chỉ là vài kiến thức sơ đẳng. Chỉ có thế. Ngoài ra là những mánh lới mà tôi đã gặt hái được mỗi nơi một ít.
- Trình độ hiểu biết của ông về môn vật lý?
- Thưa ông, trình độ tú tài, không hơn. Tôi tự học. Tôi không chắc là sẽ thi đậu bằng tú tài, ngay cả bây giờ. Nhưng nhờ đọc sách, tôi đã trau dồi kiến thức của tôi.
- Đối với ông, sự đo từ xa nghĩa là gì?
- Tôi không hiểu nghĩa là gì cả.
- Và CI?
- Xin lỗi, thưa ông, ông muốn nói gì?
- Cercle d’Incertitude. Lạy Chúa! Ông ta đã viết rất nhiều về vấn đề này trong các quyển sổ tay mà ông đã giao cho chúng tôi. Ông đừng có nói rằng các chữ hoa CI đã không làm cho ông chú ý.
- Tôi đã không thấy. Theo tôi nghĩ, chắc là tôi đã bỏ sót các trang ấy.
- Cho đến đoạn “Các nhà chiến lược Mỹ có thể ngủ yên giấc”. Kể từ đoạn đó ông đã không tiếp tục đọc nữa, tại sao?
- Tôi đã không bắt đầu đọc trở lại từ chỗ đó một cách cố ý. Mà đó chỉ là một sự ngẫu nhiên.
- Chúng ta hãy chấp nhận như thế đi. Và ông đã có một ý nghĩ. Phải không? Về những gì tác giả nói với chúng ta với hình thức ấy. Ông nghĩ như thế nào?
- Tôi nghĩ rằng ông ta muốn nói người Nga có những lầm lẫn.
- Họ nhầm lẫn về những gì?
- Về các hỏa tiễn, thí dụ. Tôi chẳng hiểu gì cả. Đó là thuộc phạm vi nghề nghiệp của ông, phải không nào? - Giọng nói gắt gỏng của Landau tăng gấp đôi giá trị so với các lời cung khai của anh ta. Quả thật anh ta không có khả năng am hiểu trong một số lĩnh vực đã làm cho Walter yên tâm và cảm thấy nhẹ nhõm.
- Tôi nghĩ rằng anh ta đã xoay xở rất giỏi - Walter tuyên bố như thể không có mặt Landau ở đó, và lắc lắc bàn tay để kết luận một cách hoa mỹ rằng: - Anh ta đã nói với chúng mình những gì anh ta nhớ. Anh ta không cố ý đặt bày để tô điểm câu chuyện cho anh ta.
Đột nhiên Walter hỏi với một chút lo ngại:
- Ông không thêm thắt gì cả, phải không Niki?
- Thưa ông, không. Ông đừng lo.
- Có thật đúng như thế không? Bởi vì trước sau gì rồi chúng tôi cũng khám phá ra, và lúc đó các lời khai của ông sẽ mất hết giá trị.
- Dạ thưa ông. Tôi đã khai đúng sự thật trăm phần trăm, không thêm cũng không bớt một chút nào.
- Tôi công nhận. - Walter kết luận. Rồi quay qua các đồng nghiệp của mình, ông ta nói:
- Điều khó nhất trong nghề của chúng ta, đó là có thể nói: “Tôi tin Niki là một người hiếm có”. Nếu có được nhiều người thuộc loại ông ấy, thì thế giới không còn cần đến các cơ quan của chúng ta.
Ned nói với Landau:
- Đây là Johnny. Bây giờ đến lượt ông ta. Johnny tóc hoa râm và gợn sóng, quai hàm vuông, tay cầm một tập điện tín. Với cái đồng hồ vàng và bộ comlê may đo, ông ta có thể làm cho các cô tiếp viên nhà hàng tưởng nhầm ông ta là người Anh, nhưng chắc chắn Landau thì không nhầm.
Với giọng Mỹ hơi kéo dài của vùng biển phía đông, ông ta bắt đầu:
- Niki, trước hết, chúng tôi phải cám ơn ông. Chắc ông không phiền lòng về việc tôi hỏi thêm vài điều chứ?
- Không, nếu Ned đồng ý, - Landau đáp.
- Tôi đồng ý - Ned nói.
- Tốt. Chúng ta đã từng có mặt tại hội chợ Audio chiều hôm ấy. Phải không, ông bạn của tôi?
- Đúng. Lúc nhá nhem tối thì đúng hơn.
- Ông tiễn Ekaterina Orlova đến tận cầu thang, trên đó có các cảnh sát canh gác. Ông đã nói với người thiếu phụ lời chào tạm biệt.
- Cô ta vịn vào cánh tay tôi.
- Cô ấy vịn vào cánh tay ông? Tuyệt! Trước mũi các cảnh sát. Ông nhìn cô ta bước xuống các bậc cấp cầu thang. Ông bạn của tôi, ông hãy cho tôi biết, ông có thấy cô ta đi ra ngoài đường không?
- Có, tôi có thấy.
- Thấy đi ra ngoài đường, đúng là ngoài đường? Ông hãy suy nghĩ cho kỹ. Ông hãy thư thả, suy nghĩ kỹ trước khi trả lời.
- Quả thật, cô ta đã đi ra ngoài đường, và đồng thời đi ra khỏi cuộc đời tôi.
- Niki, trong hai mươi bốn giờ chót ấy, người ta đã bố trí người ở trên cầu thang và theo họ thì đứng ở đó, người ta không thể trông thấy đường.
Mặc Landau nhăn nhó, không phải vì khó chịu mà vì tức giận.
- Tôi đã thấy cô ta đi xuống các bậc cấp cầu thang, đi qua tiền sảnh, rồi đi ra ngoài đường, và tôi đã không thấy cô ta quay lại.
- Ông có thấy một người nào đó đi theo bám gót cô ta không?
- Trong cầu thang? Hay ở ngoài đường?
- Cả hai.
- Không nhưng tôi thì không thấy, ngay cả khi cô ta đi ra ngoài đường, còn ông thì vừa nói với tôi rằng điều đó không thể có được. Thế thì vì sao không đảo ngược vai trò? Tôi đặt câu hỏi và ông trả lời.
Ned can thiệp:
- Niki, một số chi tiết cần phải được gạn lọc. Tiền đặt vào ván bạc này quá lớn, và Johnny chỉ tuân thủ các mệnh lệnh đã nhận được.
- Nhưng tôi cũng là người đáng kể trong sự việc này. Lời khai của tôi có can hệ đến sự việc ấy, và tôi không thích thấy lời khai của tôi bị nghi ngờ bởi một người Mỹ không phải là thần dân của Nữ hoàng Anh!
Johnny lại nghiên cứu hồ sơ, sau đó mới tiếp tục hỏi cung.
- Niki, ông vui lòng tả lại sự bố trí an ninh cho cuộc hội chợ ấy, ít ra là những gì ông đã để ý đến.
Landau thở một hơi dài, vẻ căng thẳng.
- Những gì nào… - Landau bắt đầu - Có hai cảnh sát trẻ tuổi mặc đồng phục trong tiền sảnh. Họ có nhiệm vụ ghi tên tất cả những người ra vào. Đó là việc làm bình thường. Ở trên tầng lầu, và bên trong phòng, có những nhân viên an ninh mặc thường phục. Người ta gọi họ là những người đi rảo, là toptonny. Sau hai ngày, người ta đã nhận ra được bọn họ chẳng khó khăn gì. Họ không mua gì cả, không ăn cắp các đồ trưng bày trong các gian hàng, không hỏi xin các hàng mẫu, và luôn luôn có một người có mái tóc màu vàng rơm. Ông đừng có hỏi tôi vì sao. Lần ấy có ba người, cũng luôn luôn là những người ấy suốt cả tuần. Chính bọn họ đã đưa mắt theo dõi Ekaterina khi cô ta bước xuống các bậc cấp cầu thang.
- Không có ai khác?
- Theo tôi biết thì không có ai khác. Nhưng chắc chắn người ta sắp chứng minh rằng tôi sai lầm.
- Ông có để ý đến hai bà tóc màu xám khó đoán được tuổi tác, ngày nào cũng đến hội chợ, đến sớm, về trễ, không mua gì cả, không bao giờ giao dịch với các nhà trưng bày hàng và có vẻ không có một lý do chính đáng nào để đến dự hội chợ không?
- Chắc ông muốn nói đến Gert và Daisy?
- Xin lỗi!
- Đó là hai con dê cái già làm việc ở các thư viện. Hai con mụ ấy đến đó để uống bia bằng con mắt. Cái thú lớn hơn hết của họ là thu lượm những quyển sách khâu sơ trong các gian hàng và lượm tất cả những gì được biếu không để quảng cáo. Người ta đã đặt tên cho họ là Gert và Daisy, để nhớ lại một chương trình phát thanh của nước Anh trong thời chiến tranh.
- Và ông đã không hề nghĩ rằng hai bà ấy có thể cũng là người trong hệ thống an ninh?
Ned định ngăn Landau phản ứng, nhưng không kịp.
Landau giận như điên.
- Johnny, người ta đang ở Matxcơva, Ô-kê? Matxcơva ở Nga. Nếu tôi chú ý một cách thật sự đến vấn đề an ninh, tôi sẽ không bao giờ ra khỏi giường buổi sáng và cũng sẽ không ngủ trên giường của tôi buổi tối được. Ở bên đó, các con chim ở trên cây cũng có thể được cài máy nghe lén.
Nhưng Johnny đã cúi xuống tập điện tín trong tay.
- Ekaterina Orlova có nói với ông rằng ngày hôm trước ở gian hàng kế bên gian hàng của ông, nghĩa là gian hàng Abercrombie and Blair, không có ai trông nom cả. Đúng không?
- Đúng.
- Nhưng ngày hôm trước, ông không trông thấy cô ta. Cũng đúng?
- Vâng, đúng.
- Tuy nhiên, ông đã nói rằng ông không bao giờ bỏ sót mà không chú ý đến một phụ nữ đẹp.
- Đúng như thế, và tôi hy vọng còn lâu tôi mới thay đổi được điều đó.
- Như thế, ông có nghĩ rằng ngày hôm trước đáng lẽ ông đã có thể để ý đến cô ta?
- Thỉnh thoảng tôi cũng có thể bỏ lỡ cơ hội. Thí dụ lúc đó tôi quay lưng, hay đang cúi xuống trên bàn giấy, hay đang ở trong phòng vệ sinh.
- Ông có gia đình ở Ba Lan, phải không ông Landau?
- Có
- Ông có một người chị giữ một chức vụ cao trong chính phủ Ba Lan?
- Chị tôi làm việc tại Bộ Y tế với chức vụ thanh tra các bệnh viện. Đó không phải là một chức vụ cao, và chị tôi đã quá tuổi về hưu.
- Có một lúc nào, ông đã là nạn nhân trực tiếp hay gián tiếp bị làm áp lực hay đe dọa?
Landau ngước mắt nhìn Ned.
- Một nạn nhân nghĩa là thế nào? Tôi e rằng tôi chưa thông thạo tiếng Anh lắm.
- Một nạn nhân biết rõ mình là nạn nhân, ý thức được rằng mình là nạn nhân, - Ned giải thích.
- Không bao giờ.
- Trong những chuyến xuất ngoại của ông sang các nước phương Đông, ông có giao thiệp với đàn bà các nước ấy không?
- Tôi có ngủ với một số đàn bà, nhưng không bao giờ tôi có những giao thiệp thân mật.
Walter đưa tay che miệng ngáp dài, nhưng Johnny vẫn kiên trì tiếp tục hỏi:
- Ông Landau, trước ngày ấy, ông có bao giờ tiếp xúc với các cơ quan mật vụ của các nước đồng minh hay thù địch?
- Không.
- Và ông có một ý niệm nào, dù là mơ hồ, về thông điệp tổng quát chứa đựng trong các tài liệu mà ông có trong tay không?
- Thưa ông, tôi không có chúng trong tay. Tôi đã chuyển giao tất cả cho các ông rồi.
- Nhưng ông đã có đọc qua, phải không nào?
- Vâng, tôi có đọc chút ít mà tôi có thể hiểu được. Rất ít. Và sau đó tôi đã không đọc nữa, tôi đã nói với ông điều đó rồi mà.
- Vì sao?
- Vì ý thức nghiêm túc, nếu ông muốn biết.
Johnny lại lục lọi tập hồ sơ, lấy ra một phong bì, và rút từ trong phong bì ấy ra một xấp ảnh cỡ bưu thiếp mà ông ta xếp theo hình rẻ quạt ở trên mặt bàn. Đó là những ảnh phụ nữ từng nhóm hay từng người, đi xuống các tầng cấp của một công sở.
- Cô ta đây! - Landau đột nhiên kêu lên và đưa ngón tay trỏ chỉ vào một tấm ảnh.
Johnny giả vờ làm ra vẻ thất vọng và ngờ vực, như thể ông ta bắt được quả tang Landau đang nói dối.
- Làm sao ông dám quả quyết đến như thế? Lạy Chúa! Ông chưa bao giờ thấy cô ta mặc áo măng-tô mà.
Nhưng Landau không mất bình tĩnh.
- Đó là cô ta, đó là Katia. Katia. Trong hình này, tóc cô ta được vuốt lên, nhưng chính là cô ta, Katia. Và cũng đúng là cái túi lưới bằng chất dẻo của cô ta. Và còn chiếc nhẫn kết hôn của cô ta nữa. - Landau nói tiếp và vẫn luôn luôn xem xét kỹ tấm ảnh, với vẻ như quên đi trong chốc lát rằng không phải chỉ có một mình anh ta trong phòng- Ta sẽ có đảm trách công việc cô ấy giao phó, nếu còn phải làm lại bao nhiêu lần cũng được.
Thế là cuộc hỏi cung hằn học của Johnny đã kết thúc một cách tốt đẹp.
Các cuộc hỏi cung vẫn còn tiếp diễn, không bao giờ hai lần cũng một địa điểm, không bao giờ với những người đã hỏi cung các lần trước, người trừ Ned. Landau có cảm tưởng rằng các sự việc đã lên đến đỉnh điểm của chúng. Trong một căn phòng nghe lén ở phía sau Porland Place, người ta đã cho anh ta nghe những băng ghi âm giọng nói của những phụ nữ người Nga nói tiếng Anh. Nhưng Landau không nhận ra giọng nói của Katia.
Một ngày khác được dành để hỏi về vấn đề tài chính, không phải của họ, mà là của Landau. Lần này anh rất lo lắng. Những số tiền anh ta gởi ở ngân hàng, những số tiền anh ta đóng thuế, tiền lương, tiền gửi tiết kiệm, tiền vay, tiền đóng bảo hiểm…, họ xoay anh còn hơn cả cơ quan thuế vụ!
Ned trấn an Landau:
- Niki, anh hãy tin cậy chúng tôi.
Thứ hai, Landau nghĩ thầm: Họ sắp đề nghị chúng ta làm việc cho họ. Họ sắp tuyển ta làm gián điệp như Barley.
Thứ ba, anh ta tự nhủ: Họ cố chuộc lại lỗi lầm đã phạm đối với bố ta hai mươi năm sau khi ông qua đời.
Sáng thứ tư, tài xế Sam bấm chuông nhà anh ta lần cuối cùng và mọi sự trở thành minh bạch.\
- Sam, hôm nay chúng ta đi đâu đây? - Landau hỏi một cách vui vẻ.
- Đi đến Sing-Sing, - Sam đáp, và cười khúc khích.
Sam không đưa Landau đến Sing-Sing mà đến tiền sảnh của một trong những trụ sở Bộ ở Whitehall, nơi mà Landau đã cố vượt qua cửa mà không được, mới chưa đầy mười một ngày trước đây. Brock, một người có đôi mắt màu xám đục, đi theo anh ta đến bên trên một cầu thang, rồi biến đâu mất. Landau đi vào trong một gian phòng rộng trông ra sông Tamise và thấy mình đứng trước những người ngồi một dãy sau một cái bàn dài. Bên trái là Walter, đeo cà vạt và đầu tóc chải bóng. Bên phải là Ned. Cả hai có vẻ nghiêm nghị. Ở giữa hai người là một người tôi trẻ hơn, hai bàn tay lật ngửa để trên bàn, quai hàm cắn chặt, miệng cười nhếch mép một cách nghiêm khắc, rõ ràng là cấp trên của hai người kia. Đôi môi mỏng dính mím lại, ông ăn mặc rất chỉnh tề như sắp xuất hiện trên màn ảnh truyền hình. Ông ta độ bốn mươi tuổi.
Ông ta nói, giọng có pha một chút mỉa mai:
- Tôi tên là Clive. Landau, anh vào đi.
Ngồi phía sau Clive, Niki Landau thấy tôi, cái ông già Palfrey ấy.
Reg, một người cao lớn, tóc đỏ hoe, vẻ mặt làm cho người khác yên tâm, dẫn Landau đến một cái ghế đặt ở chính giữa phòng, mời anh ta ngồi và cũng ngồi xuống bên cạnh anh ta.
Sau khi Landau đã ngồi đâu vào đấy, Clive mới nói lại, giọng lạnh lùng:
- Anh đã hoàn thành công việc một cách đáng khen, nhưng chúng tôi không giải thích cho anh biết vì sao sự việc này có thể nguy hiểm cho anh. Chúng tôi chỉ có thể nói với anh như thế này. Một chút ít mà anh đã biết được là đã quá nhiều rồi đó. Vì thế chúng tôi không thể để cho anh xuất ngoại sang các nước phương Đông, mang theo các bí mật của chúng tôi trong đầu. Thật là quá nguy hiểm cho anh và cho tất cả các người liên quan trong việc này. Anh đã giúp chúng tôi một công việc đáng hãnh diện, nhưng ngược lại, anh đã trở thành một mối lo âu lớn cho chúng tôi. Trong thời kỳ có chiến tranh, anh có thể bị tù
giam , cũng có thể bị hành quyết. Nhưng bây giờ không có chiến trang, ít ra là không công khai có chiến tranh.
Trong quá trình leo lên một cách khôn ngoan các bậc của bộ máy cầm quyền; Clive đã đọc được một cách mỉm cười. Ông ta nói tiếp với một giọng dịu dàng, đến nỗi mọi người đều nín thở lắng nghe. Ông ta nói:
- Nói cho cùng, anh sẽ có thể tố cáo những người rất quan trọng. Tôi biết rằng anh sẽ không làm điều đó một cách tự ý, tự mình muốn, nhưng khi người ta bị lâm vào một tình trạng bị xích vào một cái máy phát nhiệt, rốt cuộc, người ta không còn cách lựa chọn nào khác....
Khi ước lượng rằng mình đã làm cho Landau sợ hãi đủ rồi, Clive quay sang phía tôi, hất đầu ra hiệu cho tôi, rồi nhìn tôi mở cái cặp da đựng tài liệu mà tôi đã mang theo. Tôi rút trong cặp ra một văn bản dài mà tôi đã soạn thảo, quy định rằng Landau cam kết một cách vĩnh viễn không đi đến các nước phương Đông, không bao giờ ra khỏi nước mà không báo cho Reg biết trước bao nhiêu ngày, các chi tiết phải được dàn xếp sau đó giữa hai người với nhau và Reg sẽ kiểm tra hộ chiếu để ngăn ngừa mọi sự bất trắc. văn bản ấy cũng quy định rằng Landau chập nhận một cách vĩnh viễn sự có mặt của Reg, hay của người nào được nhà chức trách cử thay thế Reg, với vai trò là người bạn tâm phúc, nhà trọng tài kín đáo trong tất cả các công việc của mình - kể cả vấn đề tế nhị về tấm ngân phiếu một trăm ngàn bảng.
Ngoài ra, để sự sợ hãi nhà chức trách của Landau được kích động một cách đều đặn, cứ sáu tháng một lần, anh phải trình diện với Harry, cố vấn pháp luật của Sở, để nhắc lại các cam kết của anh về việc giữ bí mật.
Sau cùng là điều khoản nói rằng mọi chi tiết liên hệ đến một người đàn bà Nga nào đó, bản viết tay của người bạn của bà và vai trò của một nhà xuất bản Anh nào đó, kể từ giờ phút này phải được tuyên bố một cách long trọng rằng không có, đã được chôn vùi vĩnh viễn không còn dấu vết, kể từ nay và mãi mãi .
Văn kiện này chỉ có một bản. bản này sẽ vào nằm trong tủ sắt của tôi cho đến khi nó mủn ra thành bụi bặm. Tôi đưa cho Landau , anh ta đọc hai lần, Reg cũng cùng đọc với anh ta. Rồi anh ta trầm ngâm suy nghĩ một lát, không đếm xỉa gì đến những người đang quan sát anh ta, những người muốn anh ký tên vào văn bản và thôi không còn là một vấn đề nữa. Vì Landau biết lần này anh ta là người mua chứ không phải là người bán.
Anh ta thấy mình lại đứng trước cửa sổ phòng mình tại khách sạn ở Matxcơva. Anh ta nhớ lại đã bao lần anh ta mong ước được cột dây đôi giày đi du lịch của mình, và sống một cuộc đời ít sôi động hơn.
Và anh ta chợt có ý nghĩ tức cười rằng " Tạo hóa chắc đã bắt anh ta làm đúng theo lời nói và đã làm việc của anh một cách dễ dàng ". Vì thế, anh ta buột miệng cười khảy, làm cho mọi người cảm thấy khó chịu.
Landau nói:
- Này Harry, tôi hy vọng rằng chính ông Mỹ Johnny là người đã trả tiền.
Nhưng câu nói đùa của anh hoàn toàn thất bại, vì anh đã đạt được mục đích của mình rồi mà không biết. Landau lấy cây bút máy của Reg và ký tên vào với tư cách là nhân chứng. Tôi đặt tờ giấy cam kết quý báo ấy vào trong cái hòm da của nó và nhè nhẹ đậy nắp lại. Sau đó mọi người bắt tay nhau chúc mừng.
- Niki, chúng tôi rất biết ơn anh,- Clive nói, như trong cuốn phim mà Landau tin tưởng mình là người anh hùng.
Mỗi người lại bắt tay Landau một lần nữa, rồi nhìn anh ta đi ra một cách oai vệ trong ánh sáng buổi chiều tà, hay đúng hơn, đi ra một cách ung dung trong hành lang, vừa đi vừa nói chuyện với Reg cao gấp đôi anh ta. Rồi mọi người nôn nóng chờ đợi băng từ ghi âm cuộc nói chuyện ấy mà tôi đã được phép làm với lý do không thể bác bỏ được, vì người Mỹ đã biểu lộ sự quan tâm đặc biệt của họ đến sự việc này.
Sau đó họ đặt máy để nghe lén điện thoại của Landau, đọc trộm thư tín của anh và gắn một máy định vị di động nơi cầu sau của chiếc xe hơi hiệu Triumph mui trần của anh.
Họ đặt người theo dõi anh ta trong những lúc anh nhàn rỗi, và tuyển ngay một cô thư ký đánh máy trong phòng làm việc của anh để canh chừng anh.
Họ bố trí những cô gái trẻ mai phục sẵn trong các quán bar mà anh ta thường lui tới. Nhưng dù có các sự đề phòng
vô ích ấy, do người Mỹ đòi hỏi phải làm, họ cũng không thành công. Họ không nghe ngóng được gì cả. Landau không bao giờ than van, cũng không một lần nào khoe khoang, cũng không một dịp nào nói huyên thuyên.
Anh ta không bao giờ tìm cách tiếp xúc với Barley, tay gián điệp tầm cở của nước Anh. Ngay cả trong ngày khai trương cửa hàng vidéo của anh ta, một ngày trọng đại mà anh rất muốn phô trương trước sự hiện diện của người anh hùng bí mật ấy, anh ta cũng đã giữ gìn không làm gì vi phạm các khoản quy định trong văn bản mà anh ta đã ký tên vào. Anh ta đã thỏa mãn khi nhớ lời Katia khích lệ lòng trung thực của anh. Katia, mạnh bạo, có dũng khí, can đảm và xinh đẹp, mặc dù sợ hãi cho chính mình, nàng đã báo cho anh biết trước những sự nguy hiểm mà anh có thể gặp:" Ông phải có niềm tin vào những gì ông làm".
Và Landau đã có niềm tin ấy.
Cửa hàng Vidéo của Landau phát đạt.
Và chúng tôi cũng có thể thương mến Landau, vì anh ta đã có được một hình ảnh mà chúng tôi muốn: những người nắm giữ những điều bí mật của quốc gia, toàn tâm toàn trí, hữu hiệu và anh hùng.